Drewniany kościół św. Jakuba Młodszego w Palczowicach został zbudowany w 1854 roku (poświęcony 8 grudnia tego roku). Powstał w miejscu poprzedniej jodłowej świątyni z 1492 roku, którą strawił pożar. Odnowiono go w 1965 roku i obecnie jest kościołem parafialnym parafii św. Jakuba Apostoła. Kościół leży na małopolskim Szlaku Architektury Drewnianej.
Okres reformacji
W czasach reformacji ówcześni właściciele wsi Palczowscy zamienili kościół na zbór kalwiński. Dokładnie w 1564 roku zrobił to Zygmunt Palczowski. Same Palczowice stanowiły w tym okresie jeden z prężniejszych ośrodków reformacji w Małopolsce. Dopiero w 1594 roku został zwrócony katolikom przez Sykstusa Lubomirskiego.
Budowa kościoła
Świątynia jest orientowana. Prezbiterium z przylegającą zakrystią mieści się we wschodniej części obiektu. Nawę i prezbiterium pokrywa gontowy dwuspadowy, dwukalenicowy dach. Wieża o konstrukcji łupowo-ramowej pokryta gontowym dachem posiada ośmioboczną izbicę. Z jej dachu wystają cztery wieżyczki. Kościół posiada dwa dzwony: jeden pochodzi z pierwszej świątyni, drugi – mniejszy z 1595 roku.
Wnętrze świątyni zdobi XIX-wieczna polichromia. Poza głównym ołtarzem mieszczą się tutaj dwa późnorenesansowe XVII-wieczne ołtarze boczne między (powstałe między 1602, a 1617 rokiem).
Pozostałe zabytki pochodzą z XVII i XVIII wieku. Do nich zalicza się:
- monstrancję klasycystyczną,
- relikwiarz rokokowy z 1777 roku,
- dwa ornaty haftowane z XVIII wieku,
- ornat z pasa polskiego,
- ambona późnorenesansowa,
- obraz Ukrzyżowania z postaciami fundatorów, renesansowy z końca XVI wieku,
- obraz św. Jakuba Młodszego (wykonany przez tego samego malarza, co poprzedni),
- obraz Matki Bożej Niepokalanie Poczętej z herbami Radwan i Biberstein (barokowy z datą odnowienia ołtarza),
- kielich rokokowy z cechą imienną M L złotnika krakowskiego Marcina Lekszyckiego, sprawiony do kaplicy w Tokarni 1795.
W archiwach parafialnych znajdują się: Poczet proboszczów od 1529 roku; Metryki od 1676 roku oraz Poczet wizyt biskupich od roku 1594 roku.
W bezpośrednim sąsiedztwie kościoła mieści się dawny zespół folwarczny z ogrodem, budynkami czworaków i domkiem ogrodnika z pierwszej połowy XIX wieku.
Źródła:
[1] https://malopolska.szlaki.pttk.pl/
[2] https://sdm.upjp2.edu.pl/
Kościół pw. Świętego Jakuba Młodszego, 5, Świętojańska, Morysina, Palczowice, gmina Zator, powiat oświęcimski, województwo małopolskie, 32-640, Polska
Uwielbiam odkrywać miejsca, w których nie byłem. Chodzę po górach i podróżuję. Interesuje mnie historia, sport oraz etnografia. Zajmuję się także genealogią rodzinną.