W Łopusznej w bezpośrednim sąsiedztwie ujścia do Dunajca potoku Czerwonka znajduje się późnogotycki, drewniany rzymskokatolicki Kościół Świętej Trójcy i św. Antoniego Opata. Z drugiej strony mieszczą się zabudowania zabytkowego dwory Tetmajerów wraz z folwarkiem. Wzmiankuje się, że kościół w tym miejscu istniał już w 1240 roku, jednak nie ma potwierdzenia tej daty, poza ludowymi podaniami.

Powstanie świątyni

Bardziej prawdopodobną datą jest 1364 rok, kiedy to wieś była lokowana (W 1400 roku, wymieniany był Jakub, rector ecclesiae in Lopuszno). W 1504 roku został konsekrowany przez biskupa krakowskiego Jana Konarskiego. Także on nadał mu także wezwanie Świętej Trójcy, Narodzenia Najświętszej Maryi Panny, Św. Stanisława oraz Św. Antoniego Opata.

W wieży o konstrukcji słupowo-ramowej (dobudowanej w XVII wieku) znajdują się trzy dzwony:

• najstarszy pochodzi z 1540 roku i ma średnicę ok. 70 centymetrów, umieszczono na nim napis “Ave Maria Gracia [Ple]na, Dominus Tecum”;
• drugi dzwon o podobnej średnicy powstał w 1732 roku. Na nim znalazła się inskrypcja “Antone Eremita Ora Pro Nobis” (Antoni Pustelniku, módl się za nami), a także inicjały nieznanego fundatora oraz herb Wieniawa;
• trzeci dzwon z 2006 roku poświęcony został Janowi Pawłowi II.

Nad nawą i prezbiterium jest jednokalenicowy dach, który zbudowano w systemie więźbowo-zaskrzynieniowym i pokryto gontem. Ponad nim znajduje się wieloboczna sygnaturka, zwieńczona wysokim dachem namiotowym. Obok północnej ściany wybudowano soboty.

Konstrukcja kościoła

W latach 1934-1935 obiekt był remontowany z powodu ówczesnych powodzi ukształtowana została finalnie jego bryła. Świątynia jest orientowana i posiada jedną nawę oraz prezbiterium. Od północnej strony przylega zakrystia. W przeszłości w całym wnętrzu znajdowała się oryginalna (pierwotna) polichromia patronowa z XVI wieku, obecnie widoczna na deskach z dawnych stropów oraz parapecie chóru. W kościele można oglądać malowidła, które są rekonstrukcją dawnych prac. Podczas remontu w 1932 roku zostały zmienione ostrołukowe gotyckie portale, na prostokątne.

Wnętrze i wyposażenie

Wnętrze kościoła zawiera niejednolite stylistycznie wyposażenie. Główny ołtarz jest ozdobiony gotyckim tryptykiem z 1460 roku, uznawanym za jedno z najbardziej wartościowych i zachowanych dzieł rzeźbiarskich XV wieku na tym terenie. W środku widać scenę koronacji Najświętszej Marii Panny przez Trójcę Świętą. Skrzydła boczne (awers) udekorowane są przez postacie świętych: Antoniego Pustelnika, św. Franciszka z Asyżu i św. Bernardyna z Sieny. Z kolei w rewersie zawarto scenę Zwiastowania Maryi, a także postacie świętych dziewic w szczytowych trójkątach.

Boczne ołtarze i organy

Dwa boczne barokowe ołtarze pochodzą z pierwszej połowy XVIII wieku. Na pozostałe wyposażenie składają się: figury świętych na belce nad wejściem do nawy, zdobiące dawny, barokowy ołtarz główny, barokowe rzeźby grupy Pasji na belce tęczowej oraz obraz adoracji Trójcy Świętej z XVIII wieku i obraz przedstawiający drogę na Kalwarię. Świątynia posiada także ośmiogłosowe organy, które wykonał Stanisław Tobola w latach trzydziestych
XX-wieku.

Zasłony wielkopostne

Pod izbicową wieżą mieści się zasłona wielkopostna przedstawiająca pochód na Kalwarię z 1753 roku (to jednak oddzielny temat, który zostanie na naszej stronie rozbudowany). W 2016 roku na strychu pomieszczenia gospodarczego plebanii znaleziono pochodzącą z połowy XVII wieku zasłonę przedstawiającą biczowanie Chrystusa.

Kościół otacza drewniane ogrodzeniem z bramką, które nawiązuje do stylu zakopiańskiego.

Źródło:

[1] https://pl.wikipedia.org/wiki/Kościół_Świętej_Trójcy_i_św._Antoniego_Opata_w_Łopusznej
[2] https://swiatynia3d.pl/project/lopuszna-kosciol/

Tomek

Uwielbiam odkrywać miejsca, w których nie byłem. Chodzę po górach i podróżuję. Interesuje mnie historia, sport oraz etnografia. Zajmuję się także genealogią rodzinną.