Schron Wędrowiec w Węgierskiej Górce

Schron Wędrowiec to jeden z najciekawszych obiektów linii obrony w Węgierskiej Górce. Powstał jako ciężki schron bojowy o odporności „C” i miał zapewnić swojej załodze solidną ochronę w razie walk. Jego główne uzbrojenie stanowiło działko przeciwpancerne Boforsa oraz trzy ciężkie karabiny maszynowe Browning. Choć projekt przewidywał montaż pancernej kopuły bojowej dla ckm-u, ostatecznie jej nie zamontowano, a szyb zabezpieczono prowizorycznie workami z piaskiem.

Wnętrze „Wędrowca” wyposażono m.in. w dwa wyjścia zapasowe, dwie wyrzutnie rakiet oświetlających, zrzutnię granatów ręcznych, strzelnice do broni ręcznej oraz stanowisko łączności optycznej. Zabrakło jednak instalacji wentylacyjnej, agregatu prądotwórczego i reflektorów, mimo że elementy te miały znaleźć się w pełnej wersji wyposażenia. W czasie walk obiektem dowodził kapitan Tadeusz Semik, a w załodze służyło czterech podoficerów i czternastu szeregowców.

Widok na otwarty, zielony teren rekreacyjny w słoneczny dzień. W centralnej części kadru, na trawie, stoi pozbawiony wirników szary kadłub śmigłowca (prawdopodobnie Mi-2), pełniący funkcję eksponatu lub atrakcji. W tle rozpościera się widok na zalesione pasmo górskie (Beskidy) oraz nieliczne zabudowania mieszkalne. Na pierwszym planie widać zieloną trawę i wytyczone ścieżki. — Szary kadłub śmigłowca Mi-2 stojący na trawiastej łące z górami w tle.

Schron Wędrowiec – obecne muzeum

Dziś „Wędrowiec” funkcjonuje jako nastrojowe, niewielkie muzeum poświęcone lokalnym wydarzeniom z 1939 roku oraz pierwszym dniom II wojny światowej. W środku można obejrzeć fotografie obrońców Węgierskiej Górki, pamiątki po kpt. Semiku, typowe wyposażenie oficera i podoficera. Znajdują się tam także ówczesne narzędzia medyczne, sprzęt łączności oraz broń i elementy wyposażenia żołnierzy obu stron konfliktu. Wśród eksponatów znajdują się m.in. karabiny i hełmy, maski przeciwgazowe, menażki, a także kompletne mundury.

Równie ciekawie prezentuje się otoczenie schronu. Wokół schronu rozstawiono działa oraz niewielkie, poniemieckie obiekty z okresu okupacji, które dodają temu miejscu wyjątkowego klimatu i sprawiają, że spacer po tym terenie staje się prawdziwą podróżą w czasie. Niedaleko miejsca znajduje się także inne miejsce związane z tamtym okresem okupacji niemieckiej, a mianowicie Pomnik pamięci zamordowanych partyzantów w Żabnicy.

Źródła:

[1] https://wegierska-gorka.opg.pl/

Słoneczny, letni krajobraz z widokiem na pasmo górskie Beskidów. Na pierwszym planie znajduje się zielona łąka i pas bordowych krzewów. W centrum, na betonowym podeście, stoją trzy wysokie maszty, na których powiewają biało-czerwone flagi Polski. Obok nich widoczne są tablice informacyjne oraz eksponaty wojskowe (działo artyleryjskie i kadłub śmigłowca) będące częścią muzeum plenerowego. Po prawej stronie widać fragment zaparkowanego samochodu.

Trzy maszty z polskimi flagami na tle górskiego krajobrazu Beskidów, przy plenerowej wystawie historycznej.

Widok na skrzyżowanie dróg w słoneczny dzień. Od głównej drogi asfaltowej (na dole) odchodzi w lewo i lekko pod górę węższa droga boczna. Na rogu, przy starannie przystrzyżonym żywopłocie, stoi biały słupek drogowy (pylon) w czerwone pasy oraz metalowy drogowskaz z napisem 'Fort Wędrowiec' i strzałką w prawo. Za żywopłotem i drzewami iglastymi widać fragment białego domu. Po lewej stronie drogi bocznej ciągnie się drewniany płot.

Drogowskaz z napisem 'Fort Wędrowiec' stojący przy skrzyżowaniu asfaltowych dróg.

Szeroki, słoneczny krajobraz górski. Na pierwszym planie znajduje się plac wyłożony jasną kostką brukową, oddzielony od trawnika niskimi, kamiennymi słupkami. Po lewej stronie widać dwie białe tablice informacyjne ze zdjęciami i tekstem. Dalej rozciąga się duża, płaska łąka (prawdopodobnie boisko lub teren rekreacyjny), za którą widać linię drzew i zabudowania. Tło stanowi zalesione pasmo górskie (Beskidy) pod czystym, błękitnym niebem.

Widok na zieloną łąkę i pasmo górskie Beskidów z poziomu brukowanego placu z tablicami informacyjnymi.

Słoneczny widok na otwarty teren zielony przy miejscu pamięci. Na pierwszym planie widać szeroki chodnik wyłożony jasną kostką brukową. Wzdłuż trawnika ustawiony jest rząd białych tablic wystawowych ze zdjęciami i tekstami historycznymi. Po lewej stronie widoczny jest fragment betonowego muru pomnika. W tle rozciąga się zielona łąka, drzewa oraz zalesione pasmo górskie (Beskidy) pod błękitnym niebem.

Plenerowa wystawa historyczna z tablicami informacyjnymi ustawionymi wzdłuż brukowanej alejki na tle gór.

Słoneczny widok na teren plenerowy przy schronie bojowym (prawdopodobnie 'Wędrowiec'). Na pierwszym planie, po prawej stronie, ciągnie się betonowy mur z napisem 'POMNIK...', otoczony pasem zielonych i czerwonych krzewów ozdobnych. Wzdłuż brukowanej alejki ustawione są w rzędzie działa artyleryjskie. W tle, na skraju lasu, widoczna jest bryła betonowego bunkra z masztem i polską flagą. Po prawej stronie alejki znajdują się białe tablice wystawowe oraz fragment kadłuba śmigłowca.

Aleja prowadząca do schronu bojowego, z betonowym murem pamiątkowym na pierwszym planie i ekspozycją armat.

Widok z boku na działo artyleryjskie (prawdopodobnie sowiecka armata dywizyjna 76 mm wz. 1942, ZiS-3) stojące na placu wyłożonym jasną kostką granitową. Działo jest pomalowane na szaro, posiada koła z oponami, stalową tarczę ochronną oraz lufę zakończoną hamulcem wylotowym. Przed eksponatem, na ziemi, umieszczono małą, białą tabliczkę informacyjną. W tle widać niski kamienny murek, pas ozdobnych krzewów, zieloną łąkę oraz drzewa i drogę, po której jedzie samochód.

Działo artyleryjskie (armata polowa) na kołach, wyeksponowane na brukowanym placu w plenerze.

Plenerowa ekspozycja działa artyleryjskiego (prawdopodobnie armaty przeciwpancernej) w słoneczny dzień. Działo ma długą lufę zakończoną hamulcem wylotowym, stalową tarczę ochronną oraz koła z oponami. Stoi na placu wyłożonym jasną kostką granitową, rzucając wyraźny cień. Za działem znajduje się niski murek z bordowymi krzewami, a dalej rozciąga się zielona łąka, drzewa, zabudowania wiejskie i zalesione wzgórza na horyzoncie.

Działo artyleryjskie z długą lufą wyeksponowane na brukowanym placu na tle łąki i gór.

Słoneczny krajobraz z perspektywy brukowanego chodnika. Na pierwszym planie po lewej stronie stoi wysoka, nowoczesna latarnia oraz młode drzewo, pod którym znajduje się kamień z tabliczką pamiątkową. W centrum kadru, na zielonej łące, spoczywa szary kadłub śmigłowca (prawdopodobnie Mi-2), pozbawiony wirnika i łopat. W tle po prawej widać domy mieszkalne, a na horyzoncie rozciąga się zalesione pasmo górskie pod błękitnym niebem.

Widok z brukowanego placu na łąkę, na której stoi kadłub śmigłowca Mi-2, z górami w tle.

Szeroki widok na zewnętrzną bryłę masywnego, betonowego schronu bojowego (bunkra), otoczonego drzewami. Budowla ma grube ściany ze śladami uszkodzeń i otwory strzelnicze. Na ścianie frontowej wmurowana jest jasna tablica pamiątkowa. Przed wejściem do schronu, na placu wyłożonym kostką brukową, stoi stół z pamiątkami historycznymi oraz biało-czerwony maszt flagowy. Po lewej stronie widać zaparkowany samochód i zasieki przeciwpiechotne ("kozły hiszpańskie"). Jest słoneczny dzień, cienie są ostre.

Betonowy schron bojowy 'Wędrowiec' w Węgierskiej Górce z tablicami pamiątkowymi i masztem flagowym.

Duży betonowy schron bojowy w Węgierskiej Górce, z wybrukowanym placem i stoiskiem z pamiątkami przed wejściem.

Szary kadłub śmigłowca Mi-2 stojący na trawiastej łące z górami w tle.

Zbliżenie na masywną, betonową ścianę zewnętrzną bunkra (schronu bojowego). Powierzchnia betonu jest chropowata, z licznymi ubytkami i porastającym mchem. W ścianie widoczne są dwa otwory: Po lewej: mniejszy, kwadratowy otwór strzelniczy z widoczną wewnątrz kratą. Po prawej: większy otwór zamknięty stalową płytą pancerną (lub drzwiczkami), również z kratą. Powyżej, po prawej stronie, znajduje się okrągły wylot wentylacyjny. Ze ściany wystają metalowe pręty zbrojeniowe (tzw. wąsy do mocowania siatki maskującej). Bunkier stoi na brukowanym podłożu.

Zewnętrzna ściana betonowego schronu bojowego ze strzelnicami i śladami uszkodzeń.

Widok na plac przed wejściem do betonowego bunkra. Mężczyzna w szarej kurtce stoi tyłem do obiektywu przy stole, na którym rozłożone są pamiątki i militaria (hełmy, książki, drobne przedmioty). Obok stołu stoją otwarte drewniane skrzynie. Po prawej stronie, na pierwszym planie, widoczna jest duża, biała tablica informacyjna ze zdjęciami i tekstem. W tle widać masywną, betonową ścianę schronu z rurą wentylacyjną pomalowaną w biało-czerwone pasy oraz otwarte drzwi wejściowe. Nawierzchnia placu wykonana jest z kostki granitowej.

Stoisko z pamiątkami historycznymi przed wejściem do betonowego schronu bojowego.

Otwarte, masywne drzwi pancerne prowadzące do wnętrza betonowego schronu. Drzwi są pomalowane na szaro i posiadają solidne rygle oraz klamkę. Na ich wewnętrznej stronie przyklejono reprodukcję historycznego plakatu z nagłówkiem: 'OBWIESZCZENIE MOBILIZACJI - Prezydent Rzeczypospolitej zarządza MOBILIZACJĘ POWSZECHNĄ'. Po lewej stronie, na zewnątrz bunkra, siedzi na krześle starszy mężczyzna w biało-niebieskiej kurtce. Podłoże jest wybrukowane kamienną kostką.

Ciężkie, stalowe drzwi do bunkra z przyklejonym plakatem 'Obwieszczenie o mobilizacji powszechnej' z 1939 roku.

Duża, przeszklona tablica ekspozycyjna zawieszona na białej, betonowej ścianie wewnątrz schronu. Tablica ma zielone tło i jest poświęcona kapralowi Michałowi Żurkowi (1913–1977). Wewnątrz gabloty znajdują się: Krótka biografia żołnierza (służba w 8. Pułku Ułanów i 21. Pułku Artylerii Lekkiej). Oryginalne dokumenty: świadectwa ukończenia kursów wojskowych, książeczka wojskowa, dyplomy. Czarno-białe fotografie: zdjęcie grupowe żołnierzy, zdjęcie żołnierza na koniu oraz portretowe. W rogu tablicy widoczne jest ozdobne, kolorowe 'Świadectwo' z godłem Polski.

Gablota pamiątkowa w bunkrze poświęcona kapralowi Michałowi Żurkowi, zawierająca dokumenty wojskowe i zdjęcia z lat 30. XX wieku.

Wąski korytarz wewnątrz betonowego schronu z niskim, stalowym stropem. Po lewej: Na ścianie wisi duża, oprawiona tablica z reprodukcją żółtego plakatu zapowiadającego uroczystość wojskową. Nad nią znajduje się lampa oświetlająca przejście. Po prawej: Wisi drewniana gablota z czerwonym wnętrzem, zawierająca maski przeciwgazowe, menażki i ładownice. Pod gablotą, na betonowej posadzce, stoi ciężki karabin maszynowy (CKM) na kołowej podstawie. W głębi: Widać dalszą część korytarza prowadzącą do kolejnych pomieszczeń, a na ścianie na wprost wisi biała tablica informacyjna.

Korytarz w bunkrze z wiszącym plakatem historycznym, gablotą z wyposażeniem żołnierskim i ciężkim karabinem maszynowym.

Zbliżenie z perspektywy pierwszej osoby (strzelca) na stanowisko ogniowe wewnątrz betonowego schronu. W centrum kadru widoczny jest korpus i chłodnica wodna ciężkiego karabinu maszynowego (prawdopodobnie Browning wz. 30), którego lufa skierowana jest na zewnątrz przez mały, okrągły otwór w pancernej płycie. Otwór jest zabezpieczony kratą, a przez niego wpada jasne światło dzienne. Wokół widać gruby, schodkowy profil betonowej ściany (embruszury) pomalowanej na biało.

Widok z perspektywy strzelca na lufę ciężkiego karabinu maszynowego wystawioną przez otwór strzelniczy w bunkrze.

Narożnik sali muzealnej w bunkrze z dwiema skośnymi, przeszklonymi gablotami stojącymi na drewnianych szafkach. Lewa gablota: Zawiera skorodowane elementy broni, w tym lufy karabinów maszynowych, pistolety, ładowniki z amunicją, magazynki oraz fragmenty zamków karabinowych. Prawa gablota: Prezentuje saperkę, chochlę wojskową, lornetkę, manierkę, menażkę oraz destrukt karabinu. Pierwszy plan: W prawym dolnym rogu widoczny jest fragment zielonego korpusu ciężkiego karabinu maszynowego (CKM). Tło: Białe ściany z otworami wentylacyjnymi i okrągłym otworem okiennym u góry po lewej.

Dwie przeszklone gabloty muzealne z kolekcją broni palnej, amunicji i wyposażenia żołnierskiego wewnątrz bunkra.

Fragment korytarza wewnątrz betonowego schronu. Na prawej ścianie wisi duża, drewniana gablota z czerwonym tłem, w której wyeksponowano wyposażenie żołnierskie: różne typy masek przeciwgazowych, metalowe puszki na maski, manierki oraz płócienne chlebaki. Pod gablotą, na betonowej podłodze, stoi ciężki karabin maszynowy (CKM) osadzony na lawecie z małymi, pełnymi kółkami. W tle po lewej stronie widać dalszą część korytarza i wejście do innego pomieszczenia.

Korytarz w bunkrze z gablotą wypełnioną maskami przeciwgazowymi oraz ciężkim karabinem maszynowym na podstawie kołowej.

Oprawiona tablica wisząca na białej ścianie wewnątrz betonowego korytarza. Głównym elementem jest reprodukcja żółtego plakatu historycznego z nagłówkiem: 'W dniu 14 sierpnia 1938 r. odbędzie się UROCZYSTOŚĆ WRĘCZENIA CIĘŻKIEGO KARABINU MASZYNOWEGO 3 Pułkowi Strzelców Podhalańskich w Bielsku'. Plakat zawiera również szczegółowy program uroczystości oraz informację o festynie i zabawie. Po prawej stronie plakatu umieszczono kilka mniejszych, czarno-białych zdjęć dokumentujących to wydarzenie. W tle widać korytarz schronu prowadzący do innych pomieszczeń ekspozycyjnych.

Tablica informacyjna z plakatem zapowiadającym uroczystość wręczenia ciężkiego karabinu maszynowego 3. Pułkowi Strzelców Podhalańskich w 1938 roku.

Pomieszczenie muzealne wewnątrz betonowego schronu z niskim sufitem wzmocnionym stalowymi belkami. Po lewej: Na ścianie wiszą oprawione dokumenty i zdjęcia. Poniżej stoi ciemna, drewniana skrzynia ekspozycyjna z przeszklonym wierzchem oraz surowe skrzynie transportowe na pierwszym planie. W głębi (narożnik): We wnęce stoi metalowy stelaż z miednicą (umywalka polowa) oraz wysoka, podświetlana gablota, w której wiszą długie, szare płaszcze wojskowe. Po prawej: Biała, podłużna gablota stołowa z drobnymi eksponatami, nad którą wisi duża tablica z archiwalnymi, czarno-białymi zdjęciami. Pod gablotą ustawione są ciemne skrzynie wojskowe.

Sala ekspozycyjna w bunkrze z gablotami zawierającymi mundury i drobne militaria, oraz tablicami ze zdjęciami na ścianach.

Pomieszczenie ekspozycyjne wewnątrz schronu o niskim stropie wzmocnionym metalowymi belkami. W głębi: Na ścianie wiszą duże tablice z czarno-białymi fotografiami grupowymi żołnierzy. Przed nimi stoi biała gablota stołowa z drobnymi eksponatami, a pod nią dwie ciemne skrzynie. Po lewej: W rogu znajduje się wysoka, przeszklona szafa, w której wiszą szare płaszcze wojskowe (szynel). Obok stoi metalowy piecyk i stelaż z miską. Po prawej: Na ścianie wisi kolejna gablota z portretami, a obok niej stoi zabytkowy, czarny rower wojskowy. Podłoga jest betonowa, a oświetlenie zapewniają lampy sufitowe.

Sala muzealna w bunkrze z gablotami ze zdjęciami historycznymi, mundurami, starym rowerem i skrzyniami.

Fragment ściany wewnątrz betonowego schronu, na której wisi duża, podłużna gablota zawierająca kilkadziesiąt czarno-białych fotografii portretowych. Zdjęcia przedstawiają mężczyzn w mundurach i w cywilu (prawdopodobnie obrońców Węgierskiej Górki). Pod gablotą stoi stary, czarny rower wojskowy ze skórzanym siodełkiem i sakwą na ramie. W lewym górnym rogu widoczna jest oprawiona mapa, a nad gablotą znajdują się otwory wentylacyjne w ścianie i lampa.

Gablota z portretami żołnierzy i oficerów oraz zabytkowy rower wojskowy wewnątrz bunkra.

Pomieszczenie wewnątrz betonowego schronu zaadaptowane na salę wystawową. Centrum: Długa, biała gablota stołowa, w której wyeksponowano bagnety i drobne militaria. Pod gablotą stoi drewniana skrzynia, a na niej leży długa broń (karabin). Po prawej: Wysoka, przeszklona szafa lekarska z narzędziami medycznymi i dokumentami. Po lewej: W rogu stoi stara, zardzewiała metalowa beczka. Obok widać czarne, metalowe drzwiczki pieca lub wentylacji oraz otwór strzelniczy w grubej ścianie. Ściany i sufit: Ściany są białe, sufit wzmocniony stalowymi profilami. Widoczne są instalacje elektryczne i lampy oświetlające eksponaty.

Wnętrze izby muzealnej w bunkrze z gablotami z bronią, starą beczką i otworem strzelniczym.

Narożnik białego, surowego pomieszczenia wewnątrz schronu, zaadaptowany na ekspozycję medyczną. Po prawej: Na ścianie wisi duża, stara, drewniana szafka apteczna z namalowanym czerwonym krzyżem i przyklejoną kartką informacyjną. W głębi: Stoi wysoka, biała, przeszklona szafka lekarska (witryna), w której znajdują się butelki z lekami, narzędzia chirurgiczne oraz dokumenty. Po lewej: Fragment niskiej gabloty stołowej, w której widać bagnety i inne podłużne przedmioty. Wnętrze jest oświetlone lampą ścienną, a pod sufitem biegną kable elektryczne.

Wnętrze izby muzealnej w bunkrze z drewnianą szafką sanitarną z czerwonym krzyżem oraz przeszklonymi gablotami medycznymi.

Widok z bliska na masywną, czarną płytę pancerną wmurowaną w ścianę schronu. W centrum płyty znajduje się duży, okrągły otwór strzelniczy zabezpieczony metalową kratą, przez który wpada jasne światło z zewnątrz. Powyżej otworu strzelniczego widoczny jest mały, podłużny wizjer obserwacyjny. Na płycie przyklejona jest żółta karteczka z napisem: 'Stanowisko armaty p.panc wz.38'. Beton wokół płyty jest zniszczony, z widocznymi odpryskami farby i śladami korozji.

Stalowa płyta pancerna stanowiska armaty przeciwpancernej wz. 38 z okrągłym otworem strzelniczym i wizjerem.

Surowe wnętrze bojowe betonowego schronu. W głębi po lewej: Widoczne jest stanowisko ciężkiego karabinu maszynowego (CKM) na podstawie fortecznej, wycelowanego przez okratowany otwór strzelniczy na zewnątrz. Po lewej stronie: Fragment roweru wojskowego, do którego przymocowane są nosze (tzw. nosze rowerowe). Po prawej stronie: W grubej ścianie widnieje duży, nieregularny otwór (wyrwa), prawdopodobnie ślad po trafieniu pociskiem, przez który widać zakratowane okno. Wyposażenie: Na ścianie przy wyrwie wiszą dwie płócienne torby sanitarne z czerwonym krzyżem. Poniżej stoją ułożone w stos drewniane skrzynie amunicyjne.

Wnętrze bunkra ze stanowiskiem CKM przy strzelnicy, rowerem wojskowym z noszami oraz otworem w ścianie.

Wnętrze wąskiego korytarza w betonowym schronie. Ściany są pomalowane na biało, a sufit wzmocniony jest stalowymi belkami lub blachą. Po prawej stronie na ścianie wiszą oprawione w ramy tablice z tekstami historycznymi i zdjęciami. Po lewej stronie, pod sufitem, zamontowana jest lampa w metalowej osłonie. Korytarz prowadzi w głąb, mijając po lewej otwarte, ciężkie drzwi pancerne. Dalej na podłodze stoi czarna skrzynia, a na samym końcu widać oświetlone wejście do kolejnego pomieszczenia z gablotą.

Wąski, betonowy korytarz wewnątrz schronu, prowadzący do sal ekspozycyjnych, z tablicami informacyjnymi na ścianie.

Pomieszczenie ekspozycyjne wewnątrz bunkra. Na lewej ścianie wisi duża, kolorowa mapa taktyczna zatytułowana 'WALKI POD WĘGIERSKĄ GÓRKĄ 1-3 IX 1939' z legendą objaśniającą ruchy wojsk i położenie fortów. Na ścianie w głębi znajduje się gablota z czarno-białymi fotografiami dowódców i żołnierzy. W centrum pomieszczenia ustawiono trzy drewniane skrzynie wojskowe. Na środkowej skrzyni spoczywają nosze z manekinem imitującym rannego żołnierza, przykrytym szarym kocem. Skrzynia po lewej stronie jest jasna i posiada oznaczenia 'PARTIA Nr 2 E-0144'.

Wnętrze schronu z mapą walk pod Węgierską Górką w 1939 roku, skrzyniami amunicyjnymi i noszami z manekinem.

Przeszklona wnęka ekspozycyjna wewnątrz betonowego schronu. Postacie: Po prawej stronie stoi manekin w pełnym polskim mundurze polowym (khaki) z czapką rogatywką i oporządzeniem skórzanym. Obok niego widać fragment szarego munduru niemieckiego (Wehrmacht). Po lewej stronie znajduje się tors manekina w jasnym mundurze z czerwonymi patkami na kołnierzu. Ściana: Na białej ścianie w głębi wiszą poziomo dwa karabiny powtarzalne. Podłoga: Na dole wyeksponowano cięższy sprzęt, w tym karabin maszynowy na trójnogu, maskę przeciwgazową stojącą na drewnianej skrzyni oraz różnego rodzaju skrzynki amunicyjne i pojemniki.

Gablota muzealna w bunkrze prezentująca umundurowanie i uzbrojenie z okresu II wojny światowej, w tym karabiny i polski mundur piechoty.

Pomieszczenie wewnątrz betonowego bunkra z ekspozycją historyczną. Na lewej ścianie znajduje się duża mapa taktyczna zatytułowana '...ERSKA ...KA IX 1939' z legendą opisującą stanowiska artylerii, CKM i kierunki natarcia. Na ścianie w głębi wisi gablota z portretami oficerów. W centrum stoją trzy drewniane skrzynie wojskowe różnej wielkości. Na jednej z nich, ustawionej pod mapą, leżą nosze z manekinem imitującym rannego żołnierza, przykrytym szarym kocem wojskowym. Na pierwszym planie po lewej widać jasną skrzynię z napisami technicznymi (m.in. 'PARTIA Nr 2').

Wnętrze schronu muzealnego z mapą działań wojennych z września 1939 roku, skrzyniami amunicyjnymi i manekinem na noszach.

Niewielkie pomieszczenie wewnątrz betonowego bunkra, zaadaptowane na salę muzealną. Na ścianie po prawej stronie wisi duża, kolorowa mapa operacyjna zatytułowana 'SZKIC OBRONY 1 KOMP FORT W. GÓRKA 1-3 IX 1939'. Na ścianie w głębi znajduje się gablota z czarno-białymi portretami oficerów i żołnierzy. W centrum pomieszczenia stoją dwie duże, drewniane skrzynie wojskowe. Na skrzyni po lewej stronie leżą nosze z manekinem imitującym rannego żołnierza przykrytego kocem. Po lewej stronie widać fragment kolejnej mapy.

Wnętrze schronu z wystawą muzealną: mapy sztabowe, skrzynie wojskowe, nosze z manekinem i tablica z portretami dowódców.

Widok z góry na wąski korytarz lub wnękę wewnątrz betonowego schronu. Ściany są surowe, pomalowane na biało, z widocznymi odpryskami farby. Na betonowej posadzce stoi czarny, metalowy moździerz na trójnogu z okrągłą płytą oporową. Przed nim znajduje się biała tabliczka informacyjna z napisem: '82 mm moździerz wz. 1937 - radziecki, średni (batalionowy) moździerz kalibru 82 mm z okresu II wojny światowej'. Obok stoi metalowa skrzynka amunicyjna. Na ścianie w głębi po lewej stronie zamontowane są metalowe pręty (drabinka lub uchwyty na kable).

Eksponat muzealny wewnątrz bunkra: radziecki moździerz 82 mm wz. 1937.

Drewniana, dwupoziomowa gablota wnękowa (oznaczona literą G) wewnątrz pomieszczenia o betonowych ścianach. Górna półka: Zawiera sprzęt łączności i osobisty, w tym polowy aparat telefoniczny w skrzynce, czapkę rogatywkę, skórzaną kaburę na pistolet oraz metalowe pojemniki (prawdopodobnie na maski p.gaz. lub wyposażenie optyczne). Dolna półka: Prezentuje uzbrojenie, w tym mały granatnik (moździerz) na dwójnogu, pociski moździerzowe, dużą skrzynię transportową oraz hełm. Po lewej stronie gabloty, na surowej ścianie, wisi oprawione w czarną ramkę 'Zaświadczenie' (dokument historyczny).

Podświetlana gablota muzealna w bunkrze z ekspozycją wyposażenia wojskowego, w tym radiostacji, moździerza i czapek rogatywek.

Muzealna gablota wbudowana w ścianę betonowego schronu, zawierająca militaria. Górna półka: Widoczne są duże łuski artyleryjskie, pociski moździerzowe, granaty oraz elementy celowników i narzędzi wojskowych. Dolna półka: Znajdują się tu kolejne pociski dużego kalibru, drewniana skrzynia amunicyjna, łódki z nabojami oraz inne elementy uzbrojenia. Po lewej stronie, na białej, chropowatej ścianie, wisi oprawione czarno-białe zdjęcie przedstawiające armatę z obsługą lub zaprzęgiem konnym.

Wnętrze bunkra z gablotą ekspozycyjną wypełnioną łuskami, pociskami artyleryjskimi i skrzyniami amunicyjnymi.

Zdjęcie przedstawia widok na świat zewnętrzny przez mały, prostokątny otwór w grubej, betonowej ścianie (prawdopodobnie ambrazura lub otwór strzelniczy schronu). Wnętrze jest bardzo ciemne, co tworzy silny kontrast z jasnym, słonecznym krajobrazem na zewnątrz. W kadrze widać fragment brukowanego placu, zielony trawnik z ławkami parkowymi oraz w oddali domy mieszkalne z czerwonymi dachami pod błękitnym niebem.

Widok z ciemnego wnętrza bunkra przez prostokątny otwór strzelniczy na słoneczny park i zabudowania.

Zaszklona antyrama wisząca na białej, surowej ścianie wewnątrz bunkra lub muzeum. Wewnątrz ramy wyeksponowano dokumenty historyczne związane z wojskowością II RP: Po lewej stronie: Duże 'Świadectwo szkolne' z Centrum Wyszkolenia Artylerii / Szkoły Podoficerów Zawodowych Artylerii, wystawione w Toruniu dla plutonowego (nazwisko nieczytelne). Po prawej u góry: Czerwona książeczka wojskowa z orłem w koronie. Po prawej pośrodku: Dyplom lub zaświadczenie ze Spółdzielni Wojskowej. U dołu: Czarno-białe zdjęcie żołnierzy przy armatach oraz brązowa książeczka (regulamin artylerii). Obok ramy po lewej stronie widać małe okienko strzelnicze bunkra, przez które wpada jasne światło.

Oprawiona w ramę ekspozycja historycznych dokumentów wojskowych, w tym świadectwa szkolnego Szkoły Podoficerów Zawodowych Artylerii.

Wnętrze betonowego pomieszczenia (schronu lub muzeum) z białą ścianą, na której wisi żółta kartka z opisem eksponatów. Na drewnianej półce ustawiono w rzędzie pięć ciemnych, metalowych hełmów wojskowych o różnych kształtach – są to modele używane przez Wojsko Polskie, w tym charakterystyczne hełmy francuskie typu Adrian (z grzebieniem) oraz hełmy niemieckie i polskie (np. wz. 31). Poniżej półki widoczna jest butla gazowa z zaworami oraz drewniane skrzynie wojskowe.

Ekspozycja muzealna z pięcioma różnymi hełmami wojskowymi z okresu II RP.

Tomek

Uwielbiam odkrywać miejsca, w których nie byłem. Chodzę po górach i podróżuję. Interesuje mnie historia, sport oraz etnografia. Zajmuję się także genealogią rodzinną.

Schron Wędrowiec w Węgierskiej Górce

Schron Wędrowiec – obecne muzeum

Powiązane wpisy

Dodaj komentarz Anuluj pisanie odpowiedzi