kosciol-gorki-12

Stary i nowy kościół w Górkach


Według lokalnej tradycji w Górkach istniała parafia oraz kościół już w momencie erygowania diecezji przemyskiej. Z czasem jednak, z powodów dziś trudnych do ustalenia, parafia została zlikwidowana i na długie lata utraciła swoją samodzielność. Dopiero w 1938 roku wybudowano w Górkach drewniany kościół. Trzy lata później, w 1941 roku, poświęcono go pod wezwaniem Matki Bożej Wspomożenia Wiernych.

Kolejne dekady przyniosły jednak różnorodne trudności, przede wszystkim związane z ograniczeniami nakładanymi przez władze komunistyczne. W 1959 roku przydzielono do obsługi kościoła i katechizacji ks. Józefa Lisa, wikariusza z Humnisk, lecz nie zezwolono mu na zameldowanie w Górkach, a jego obecność ograniczono wyłącznie do niedziel i piątków. Podobnie wyglądała sytuacja w przypadku kolejnego wikariusza, ks. Wojciecha Bukowińskiego, który przybył tu w 1962 roku. Dopiero w 1965 roku uzyskał on możliwość zameldowania i stałego zamieszkania na miejscu.

Przełom dotyczący parafii

Decydujący przełom nastąpił 1 września 1966 roku. Wtedy to biskup Ignacy Tokarczuk wydał dekret erygujący w Górkach samodzielną parafię, wydzieloną z parafii Humniska. Niedługo potem, bo już w 1968 roku, założono cmentarz parafialny, a w 1973 roku, mimo licznych utrudnień, ukończono potajemnie budowę plebanii oraz punktu katechetycznego. W latach 1996–2005 powstał nowy murowany kościół według projektu architekta Rubena Bardanaszwilego. 1 listopada 2005 roku abp Józef Michalik dokonał jego poświęcenia, natomiast 25 listopada 2007 roku konsekrował świątynię. Kilkanaście lat później, w latach 2017–2018, ukończono budowę kościelnej wieży.

kosciol-gorki-11
Parafialne dzwony

Drewniany kościół – zabytek i świadek historii

Starszy, drewniany kościół z 1938 roku, wpisany do rejestru zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa pod numerem A-606 (22.05.1995), uznawany jest przez niektórych badaczy za ostatni w Polsce kościół drewniany zbudowany jeszcze przed wybuchem II wojny światowej. Obecnie pełni funkcję kaplicy przedpogrzebowej.

Jest to budowla o konstrukcji zrębowej, wzniesiona z układanych na zrąb belek i obita na zewnątrz pionowym deskowaniem. Całość nakrywa dwuspadowy dach pokryty blachą. W miejscu przecięcia nawy głównej z niższym transeptem wznosi się ośmioboczna wieżyczka na sygnaturkę. W ten sposób dzieli przestrzeń świątyni na dwie kaplice ustawione na osi wschód–zachód.

Wnętrze kościoła

Wewnątrz warto zwrócić uwagę na krucyfiks ludowy z przełomu XIX i XX wieku oraz rokokowy feretron z drugiej połowy XVIII wieku, wyposażony w dwustronny obraz przedstawiający Matkę Bożą Szkaplerzną i św. Zofię z córkami. Ponadto obejrzeć można trzy lichtarze z tego samego okresu (jeden brązowy i dwa mosiężne), trzy drewniane ramki oraz bogato rzeźbione, pozłacane kanony rokokowe.

Świątynia jest systematycznie odnawiana. Środki pochodzą m.in. od Podkarpackiego Konserwatora Zabytków, Urzędu Miejskiego, Starostwa Powiatowego oraz z funduszy własnych parafii. Dzięki temu utrzymana jest w bardzo dobrym stanie, co sprawia, że zarówno mieszkańcy, jak i turyści chętnie odwiedzają to miejsce.

Ze względu na swój unikalny charakter i wciąż dobrze zachowaną formę warto wybrać się nawet na krótki spacer w okolice kościoła. Dobrze zobaczyć ten cenny zabytek drewnianej architektury sakralnej, zanim bezpowrotnie zniknie z lokalnego krajobrazu.


Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Ta strona używa Akismet do redukcji spamu. Dowiedz się, w jaki sposób przetwarzane są dane Twoich komentarzy.