Drewniana cerkiew w Lalinie
Cerkiew św. Jerzego w Lalinie to jeden z ciekawszych przykładów drewnianej architektury sakralnej w powiecie sanockim. Choć dziś funkcjonuje jako kościół rzymskokatolicki pw. NMP Królowej, jej dzieje sięgają głęboko w historię greckokatolickiej społeczności wsi.
Wszystko zaczęło się w 1835 roku, kiedy w miejscu starszej drewnianej cerkwi wzniesiono nową, solidniejszą świątynię. Siedem lat później, w 1842 roku, uroczyście ją poświęcono. W tamtym czasie cerkiew pełniła funkcję parafialną, a pod jej opiekę należała również filialna cerkiew w niedalekiej Grabówce.
Burzliwe losy świątyni
W kolejnych dziesięcioleciach świątynia rozwijała się wraz ze swoją wspólnotą. Niestety, styczeń 1912 roku przyniósł tragiczne wydarzenie – cerkiew doszczętnie spłonęła. Co więcej, pożar zbiegł się z głośnym w prasie skandalem obyczajowym związanym z ówczesnym proboszczem, ks. Feniakiem, co dodatkowo wzmocniło echo tragedii w okolicy.
Mimo zniszczeń parafia pozostała aktywna. Przed II wojną światową należała do dekanatu sanockiego, a od 1934 roku została włączona do Apostolskiej Administracji Łemkowszczyzny, która obejmowała greckokatolickie parafie regionu.
Nowy etap po wojnie
Po 1946 roku, kiedy ludność greckokatolicka została wysiedlona, cerkiew przejęto i zaadaptowano na kościół rzymskokatolicki. To właśnie wtedy nadano jej nowe wezwanie – NMP Królowej. Wcześniej, jeszcze w 1924 roku, do budynku dobudowano przedsionek, który pomagał użytkownikom korzystać z wejścia od strony babińca.
W kolejnych latach świątynia przechodziła liczne remonty i konserwacje, szczególnie na przełomie XX i XXI wieku, dzięki czemu zachowała swój zabytkowy charakter.
Architektura i wnętrze – co zobaczysz dziś?
Dzisiejsza cerkiew to piękny przykład tradycyjnej, drewnianej architektury zrębowej. Budynek jest orientowany i trójdzielny, a jego prezbiterium – mniejsze od nawy – zamyka się prostokątnie i posiada boczną zakrystię. Od frontu znajduje się babiniec z przedsionkiem, dodanym w okresie międzywojennym.
Całość przykrywa dwukalenicowy dach z blachy, zwieńczony sześcioboczną wieżyczką na sygnaturkę z charakterystycznym stożkowym hełmem i latarnią. Wnętrze zachowało płaskie stropy oraz ciekawie wybrzuszony chór muzyczny wsparty na dwóch filarach.
Największą ozdobą cerkwi pozostaje jednak jej wyposażenie. Można tu podziwiać:
- ikonostas z pierwszej połowy XIX wieku,
- ołtarz główny z XVIII wieku,
- późnobarokowe ołtarze boczne z pierwszej połowy XIX wieku,
- oraz polichromię figuralną i ornamentalną, która nadaje wnętrzu niepowtarzalny klimat.
Obok cerkwi stoi współczesna, metalowa i otwarta dzwonnica.
Uwielbiam odkrywać miejsca, w których nie byłem. Chodzę po górach i podróżuję. Interesuje mnie historia, sport oraz etnografia. Zajmuję się także genealogią rodzinną.