Mieszkając w Beskidach, codziennie jest wiele możliwości spędzenia czasu na łonie przyrody. Jedną z możliwości jest wyjście w góry. Tym razem przedstawiamy krótką notkę na temat beskidzkiego szczytu leżącego na szlaku łącznikowym prowadzącym w kierunku Błatniej. Mowa tutaj o tytułowej Zebrzydce. Zebrzydka (oznaczana także jako Rzebrzydka, Rzebrzyczka lub Rzybrzyczka 579 m n.p.m, lub 577 m n.p.m.) jest zalesionym górskim szczytem wybijającym się ze wschodu nad Górki Wielkie, skąd nie sposób jej przeoczyć. Należy do pasma Błotnego (Błatniej). Zebrzydka leży oczywiście w Beskidzie Śląskim.
Zebrzydka nad Górkami Wielkimi
Przez wzniesienie prowadzi zielony szlak ze Skoczowa, który kończy się na przełęczy Liszka (516 m n.p.m.) dzielącej Łazek (inaczej Suchy Groń, 713 m n.p.m.) z Zebrzydką (wcześniej łączył się tutaj także szlak niebieski z dworca w Grodźcu Śląskim, który zlikwidowano w 2011 roku). Sama góra jest zalesiona i dominuje na niej las liściasty, a w niektórych miejscach zachowały się jeszcze fragmenty buczyny karpackiej. Jak pokazały niedawne badana terenu (skanowanie LIDAR), na zachodnim najwyższym wierzchołku zachował się kamienny wał owalny z pagórkiem obejmujący obszar 5 arów. Jedna z teorii wskazuje, że obiekt mógł pełnić funkcję obserwacyjną lub kultową. Stanowisko jest jednak inne niż poznane wcześniej miejsca na Palenicy, Ostrym i Lipowskim Groniu.
W przypadku braku zalesienia z Zebrzydki rozpościerałaby się bardzo szeroka panorama na sporą część Pogórza Cieszyńskiego. W okolicy drugiego wierzchołka mieści się dość duże zagłębienie. Jest to prawdopodobnie pozostałość niemieckiego schronu drewnianego (tzw. Unterstanda) wraz z charakterystycznym rowem dobiegowym, który powstał w 1944 roku lub kryjówka partyzancka (mniejsze prawdopodobieństwo). Niecałe dwa kilometry na północ mieści się wzniesienie o nazwie Górka (474 m n.p.m). Na jego wierzchołku znajduje się stanowisko archeologiczne, które odkryli bielscy archeologowie Bożena i Bogusław Chorąży. Oba stanowiska mogą być w pewien sposób powiązane. Na północno-zachodnich stokach Zebrzydki, w pobliżu zielonego szlaku mieści się tajemniczy kamień z ciekawym rytem.
Zofia Kossak Szczucka
Udając się na spacer na Zebrzydkę można oczywiście iść dalej, wcześniej jednak wartym uwagi miejscem jest zabytkowy kościół w Górkach Wielkich, a także cmentarz, gdzie znajduje się grób znanej polskiej powieściopisarki i współzałożycielki tajnych organizacji za czasów okupacji: Frontu Odrodzenia Polski i Rady Pomocy Żydom Żegota Zofii Kossak-Szczuckiej (Szatkowskiej). W Górkach Wielkich mieści się także muzeum Kossaków prowadzone przez jej wnuczkę, o czym piszemy TUTAJ.
Tomek
źródło:
[1] http://www.eksploratorzy.com.pl/viewtopic.php?f=260&t=25177 (dostęp: 07.02.2019)
577 lub 579 m n.p.m. Beskid Śląski
Uwielbiam odkrywać miejsca, w których nie byłem. Chodzę po górach i podróżuję. Interesuje mnie historia, sport oraz etnografia. Zajmuję się także genealogią rodzinną.
