Niewiele osób wie, że z Górkami Wielkimi związana jest historia nie tylko Zofii Kossak, ale także osoba Aleksandra Kamińskiego, żołnierza Armii Krajowej i pisarza znanego przede wszystkim z napisania książki “Kamienie na szaniec” o historii Rudego, Alka i Zośki. Kilkaset metrów od Dworu Kossaków w Górkach Wielkich znajduje się była stanica harcerska z parkiem, którą Fundacja im. Zofii Kossak stara się ocalić od zapomnienia, jednak aktualnie obiekty niszczeją. Miejsce jest otwarte i można po nim spacerować. To wielka gratka dla wszystkich, których interesują miejsca tego typu i dodatkowo z bardzo bogatą historią.
Stanica Kamińskiego
W Ośrodku Harcerskim “Sojka” w Górkach Wielkich ostatnie wakacje przed wojną spędzili właśnie harcerze Szarych Szeregów, bohaterowie wspomnianej książki. Przedwojenny ruch harcerski rozwijał się i nieco wcześniej powstały w okolicy Szkoły Instruktorskie na Buczu oraz w Nierodzimiu, a także szkoła szybowcowa na górze Chełm, w Goleszowie. Była to placówka męska, która powstała na terenie dzierżawionym przez Tadeusza Kossaka, ojca Zofii Kossak. Na stanicę składały się budynki gospodarcze, murowana obora, stajnia z chlewikami, stodoły, mleczarnia, gorzelnia, szopy i mieszkania dla służby.
Harcerze zajęli się zwierzętami gospodarczymi, w tym końmi i krowami. Na miejscu także była studia z wodą, prowadzono sad i ogród warzywny. Ośrodek powstawał w latach 1936-1938. Utworzono także Dom Zuchów, Szkołę Instruktorów Zuchowych oraz Harcerski Uniwersytet Ludowy (Wiejski). Aleksander Kamiński kierował ośrodkiem do 1939 roku.
Okupacja i czasy po wojnie
Podczas okupacji Niemcy przejęli ośrodek i mieściła się tutaj szkoła Hitlerjugend, tzw. Reichslanddienst-Führerschule. W okresie powojennym zorganizowano tutaj dziecięce sanatorium leczące choroby płuc i gruźlicę, które zlikwidowano w 1999 roku.
Zwiedzając ośrodek przez okno, można zobaczyć kominek w budynku Domu Zuchów. Trzeba uważać na szkło, które znajduje się wszędzie w mocno zdewastowanym miejscu. Na fasadach budynków można zauważyć ciekawe płaskorzeźby autorstwa profesora Konstantego Laszczki. Miejsce powinno także zainteresować wszystkich, którzy lubią opuszczone miejsca.
Żeńska stanica harcerska
Z kolei poniżej Bacówki Bucze znajduje się Ośrodek Leczniczo-Rehabilitacyjny “Bucze”, który także posiada ciekawą historię i związany jest z harcerstwem. W latach 30-tych ubiegłego wieku funkcjonowała tutaj Instruktorska Szkoła Harcerstwa Żeńskiego, w której w 1932 roku odbyła się VII Światowa Konferencja Skautek, pod przewodnictwem harcmistrzyni Rzeczpospolitej Olgi Małkowskiej. To także była posiadłość Zofii Kossak-Szatkowskiej. Podczas okupacji na zewnętrznych murach centralnego budynki wisiał nawet niemiecki orzeł.
Tomek
[1] http://stanicakaminskiego.pl
Polska
Uwielbiam odkrywać miejsca, w których nie byłem. Chodzę po górach i podróżuję. Interesuje mnie historia, sport oraz etnografia. Zajmuję się także genealogią rodzinną.
