Pomnik Grunwaldzki w Żywcu

Naprzeciwko Karczmy Żywieckiej znajduje się Pomnik Grunwaldzki, który upamiętnia sławetną i zwycięską Bitwę pod Grunwaldem z 1410 roku. Wybudowano go w 1910, jednak został zniszczony w 1939 roku przez niemieckiego okupanta. Ostatecznie odbudowano go w 2005 roku. Dokładnie stoi na Śródmieściu, na Placu Grunwaldzkim między ulicami Kościuszki, Handlową i Podwale. Monument bardzo pięknie wkomponowany został w
miejską przestrzeń.

Budowa pomnika

Pomnik Grunwaldzki wzniesiono dokładnie 15 lipca 1910 z okazji pięćsetnej rocznicy zwycięstwa Polski i Litwy nad Krzyżakami. W tym czasie stał u wylotu Alei Wolności do ulicy Kościuszki. Kamień węgielny pod jego budowę poświęcił proboszcz żywieckiej parafii ks. Jan Satke. Jego wygląd zawdzięcza artystom krakowskim. Projekt pomnika wykonał Witold Florkiewicz, a projekt orła i formy odlewnicze stworzył rzeźbiarz Jan Szczepkowski. Brązowy odlew wykonano w Krakowskich Zakładach Odlewniczych. Roboty kamieniarskie są z kolei dziełem Macieja Nawrtatil z Żywca. W zaborze austriackim były możliwe takie inicjatywy, kiedy to władzę posiadał Franciszek Józef I.

Okupacja i okres PRL

Jak wspomniano wcześniej, zburzyli go Niemcy. Ostała się tylko tablica: W 500-ną rocznicę zwycięstwa pod Grunwaldem – Ziemia Żywiecka. Pomnik ten postawiono r.p. MCMX. W czasach komunistycznych nie odbudowano go. Dopiero w 1985 roku spróbowano go odtworzyć, a w 1989 roku wskazano nową lokalizację na Placu Grunwaldzkim. Od 1985 roku zebrano 1 855 140 złotych. Na podstawie fotografii i dokumentacji, jaka
pozostała powstał projekt, który był dziełem inżyniera architekta Ryszarda Gałuszki. Projekt i gipsowe odlewy orła zwieńczającego pomnik są dziełem żywieckiego artysty plastyka Zdzisława Januszewskiego. Wykonaniem brązowego odlewu z brązu zajęły się Gliwickie Zakłady Urządzeń Technicznych. Tymczasowo postawiono go w 1988 roku na postumencie obok ulicy Jagiellońskiej.

Nadszedł rok 2005

Dopiero w 2005 roku orzeł o wymiarach 680 cm x 620 cm stanął na zwężanym ku górze cokole. Inwestycja została wykonana i sfinansowana przez Mikołaja Tyca, który zrealizował także budowę ronda. Odsłonięto go 11 listopada 2005 roku, kiedy to także poświęcił go ks. bp Tadeusz Rakoczy. Wartę honorową pełnili żołnierze z jednostki w Bielsku-Białej i harcerze Hufca Żywieckiego oraz odbyło się składanie wieńców i wiązanek kwiatów. W tym samym dniu uczczono także 167 poległych partyzantów Narodowych Sił Zbrojnych.

Źródła:

[1] https://zywiec.pl/pomnik-grunwaldzki

Podziel się swoją opinią lub może chcesz coś dodać do dyskusji?

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.