Drewniany kościół św. Anny w Ustroniu Nierodzimiu

Drewniany kościół św. Anny w Ustroniu Nierodzimiu znajduje się w dzielnicy (osiedlu) Ustronia. Nierodzim do 1 stycznia 1973 roku był oddzielną wsią. Świątynia umiejscowiona w dolinie Wisły niedaleko drogi łączącej Skoczów z Ustroniem może być ciekawym przystankiem do zwiedzania podczas wizyty w Beskidzie Śląskim i na Śląsku Cieszyńskim. Jest najstarszym kościołem Ustronia i mieści się na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego w pętli beskidzkiej. Jak pisał ks. Józef Londzin: „kościół pociąga ku sobie przechodnia poezją tajemniczości i pięknością okolicy”.

Wczesna świątynia

Inicjatorem budowy był ówczesny właściciel Nierodzimia, Antoni Goczałkowski. Wybudowano go w 1769 roku w miejscu poprzedniego kościoła, który wznieśli ewangelicy (pierwsze zapiski pochodzą z 1688 roku). Trzeba także zaznaczyć, że dotąd tereny te są zamieszkane przez liczną społeczność protestancką. Katolicy przejęli obiekt w 1654 roku, gdy okres dominacji reformacji zmalał (ewangelicy byli wtedy także prześladowani), a tereny stały się własnością Habsburgów. Musiał zostać rozebrany w 1740 roku ze względu na zły stan, grożąc zawaleniem.

W 1713 roku wielki pożar nawiedził Skoczów, spłonęła wtedy fara wraz z archiwum i metrykami kościelnymi. Dlatego trudno jednoznacznie określić datę budowy pierwszego drewnianego kościoła w Nierodzimiu.

Cmentarz i wieża z dzwonami
Cmentarz i wieża z dzwonami

/Antoni Goczałkowski ofiarował na budowę drewno dębowe, co wystarczyło na progi, futryny drzwi i okien. Resztę kosztów (603 złote reńskie i 54 krajcary) pokrył kościół (174 złote reńskie i 53 krajcary) oraz datki wiernych i dobrodziejów (428 złotych reńskich i 29 krajcarów)./

Poświęcił go w 1769 roku skoczowski proboszcz Jóżef Nepomucen Walder. Do 1789 roku nie było w nim ławek i podłogi. Braki uzupełniono pod patronatem księcia cieszyńskiego Alberta.

Kształt kościoła

Kościół konstrukcji zrębowej posiada zwrócone ku zachodowi trójbocznie zamknięte prezbiterium, do którego przylega zakrystia i skarbczyk. Prostokątną nawę pokrywa strop i jest szersza od prezbiterium. W 1938 roku nadbudowano czworoboczną wieżę, która wznosi się nad nawą. Wieńczy ją cebulasty hełm z ośmioboczną latarnią. Ściany są obite gontem, co było wynikiem prac prowadzonych w latach 1965-1966. Nawa i prezbiterium jest pokryta wspólnym dwuspadowym dachem.

Polichromia - sufit
Polichromia – sufit

Wnętrze i wyposażenie

W kościele zachowało się późnobarokowe wyposażenie z końca XVIII wieku i początku XIX wieku. W środku neobarokowa współczesna polichromia z 2000 roku. W nawie na stropie wizerunki Chrystusa Króla, na ścianach Świętej Anny i Marii, Świętego Joachima z Aniołem, które uzupełnia dekoracja kwiatowa i aniołki. W prezbiterium tonda z motywami kwiatowymi.

Chór i organy
Chór i organy

Kościelne ołtarze

Ołtarz główny zawiera rzeźby Boga Ojca w glorii (zwieńczenie) oraz świętych Józefa i Jakuba. Poza nimi mieści się tutaj obraz z 1704 roku z wizerunkiem leonardiańskiej św. Anny Samotrzeć. Napis na obrazie brzmi: „Tento obraz darował na Chwalu Bożi i Swatey Anny Andris Lukas ze Skoczowa”. W kościele także rokokowa ambona z XVIII wieku, gdzie na baldachimie mieszczą się wyobrażenia Wiary, Nadziei i Miłości. Po lewej stronie nawy między oknami obraz św. Krzysztofa. Z prawej strony ołtarz Matki Boskiej Częstochowskiej.

Wnętrze kościoła
Wnętrze kościoła

Chór muzyczny został wsparty na dwóch słupach z wybrzuszonym parapetem w części środkowej i z prospektem organowym w stylu barokowym z XVIII wieku. Zawiera nowszy instrument z lat 30 XX wieku firmy Biernackiego. W kościele kamienna kropielnica z XIX wieku i Stacje Drogi Krzyżowej z pierwszej połowy XIX wieku.

Ambona w kościele
Ambona w kościele

W 2000 roku uroczyście poświęcono nowe dzwony. Dzwonnica z czterema dzwonami ulokowana została niedaleko kościoła na terenie cmentarza — to 600-letnia nekropolia gdzie rosną wiekowe lipy drobnolistne.

Źródła:

[1] https://zabytek.pl/

Kościół pw. Świętej Anny w Ustroniu, 23a, Zabytkowa, Nierodzim, Ustroń, powiat cieszyński, województwo śląskie, 43-450, Polska

Podziel się swoją opinią lub może chcesz coś dodać do dyskusji?

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.