Jasnowice – Bukovec (PL / CZ) z cyklu: Byłe granice krajów [1]

Rozpoczynamy nowy cykl dotyczący byłych (już niefunkcjonujących) przejść granicznych. Mamy nadzieję, że przypadnie Wam do gustu. W pierwszej kolejności zamierzamy opisać przejścia drogowe i piesze. W przyszłości chcielibyśmy rozszerzyć opisy o przejścia rowerowe czy turystyczne (górskie i inne).

Polska jest jednym z państw, które ratyfikowały tzw. “traktat z Schengen”, który umożliwia przekraczanie granic (między państwami członkowskimi) bez żadnych kontroli granicznych.
Przystąpienie do traktatu oznaczało, że przejścia graniczne funkcjonujące w obrębie “strefy” przestały być potrzebne. Przestały istnieć nawet te mniejsze, utworzone po 1989 roku, przeznaczone dla tzw. “małego ruchu granicznego” – czyli dla pieszych. W miarę upływu czasu większość z byłych placówek granicznych opustoszała, część z nich została rozebrana, a niektóre zostały zaadaptowane na działalność gospodarczą (małe stoiska, galerie sztuki, sklepiki). Jak obecnie wyglądają “granice” Polski? Co pozostało z miejsc, w których trzeba było otwierać bagażniki “maluchów” w nadziei, że kontrabanda pozostanie niewykryta? Postanowiliśmy to sprawdzić.

Pierwszy odcinek cyklu chcielibyśmy poświęcić granicy polsko – czeskiej (wcześniej polsko – czechosłowackiej): Jasnowice – Bukovec (Bukowiec).

Jak obecnie wyglądają “granice” Polski? Co pozostało z miejsc, w których trzeba było otwierać bagażniki dachowe“maluchów” w nadziei, że kontrabanda pozostanie niewykryta? Postanowiliśmy to sprawdzić.

Jasnowice są częścią wsi Istebna, wchodzącej w skład tzw. Trójwsi Beskidzkiej. W jej okolicy znajduje się kilka nieczynnych już placówek granicznych (w tym trójstyk łączący, Polskę, Słowację i Czechy). Opisywane przejście graniczne to także ciekawe miejsce wypadowe do okolicznych atrakcji: od strony Bukowca (najstarszej wsi Śląska Cieszyńskiego) można się udać się m.in. do miejsca wspomnianego trójstyku (Jaworzynka – Hrčava – Čierne); z granicy prowadzi także trasa do wysuniętego najdalej na wschód skrawka Republiki Czeskiej.

Jak to było w przeszłości?

Warto wspomnieć, że w okresie międzywojennym stacjonowała tutaj Placówka Straży Granicznej I linii “Jasnowice”. Przejście graniczne nosiło nazwę Istebna – Bokovec i obsługiwało mały ruch graniczny, przy czym właścicieli przygranicznych pól nie obowiązywały paszporty, lecz przepustki jednorazowe, stałe lub gospodarcze. W czasach PRL, od 13 kwietnia 1960 roku funkcjonowało tutaj przejście graniczne II kategorii łączące Polskę i Czechosłowację. Było otwarte od 6.00 do 18.00 i głównie korzystali z niego użytkownicy posiadający przepustki w związku z użytkowaniem gruntów przygranicznych, a pieczę nad nim sprawowało Wojsko Ochrony Pogranicza (strażnica WOP Jaworzynka).

granica z czasow funkcjonowania

Po przemianach 1989 roku punkt graniczny Jasnovice – Bukovec był przejściem drogowym i małego ruchu granicznego. W 1993 roku zostało ponownie uruchomione (na Potoku Oleckim) z przeznaczeniem dla małego ruchu granicznego, a 19 lutego 1996 roku rozszerzone o transport drogowy. Czynne było całą dobę. Przejście graniczne funkcjonowało aż do 21 grudnia 2007, kiedy to Czechy i Polska znalazły się w strefie Schengen.

Ciekawostką jest, że podczas uruchomienia drogowego przejścia granicznego skorzystało z niego 1200 osób i 370 samochodów. Z kolei 18 września 2006 roku udaremniony tutaj został przemyt papierosów w ilości 47 tysięcy sztuk, które miały zostać dostarczone do Włoch. Pod koniec funkcjonowania, 13 września 2007 roku, znaleziono 1700 paczek papierosów ukrytych w samochodzie osobowym.

Obecny wygląd granicy

polsko-czeska granica jasnowice-bukowiec
Foto: www.istebna-las.pl

Obecnie zabudowania i infrastruktura przejścia granicznego to kilka budynków oraz wiata graniczna. Stan budynków można określić jako niezły, choć oczywiście wpływ czasu na to miejsce jest widoczny. Na miejscu działa Galeria Kukuczka. Z informacji podanych na stronach internetowych wynika, że czasem organizowane są w niej wystawy, jednak ani razu nie zdarzyło się, żeby w czasie naszych kilkunastu przejazdów galeria była otwarta. Czynne są natomiast bar i sklepik po stronie czeskiej. Można zatem zrobić niewielkie zakupy lub napić się piwa (oczywiście ta ostatnia opcja nie dotyczy kierowców), a samochód zostawić na parkingu po polskiej stronie. Jadąc z Polski przez jasnowicką granicę dojedziemy do centrum Bukowca i dalej do Jabłonkowa. W przeciwnym kierunku dostaniemy się do Istebnej i Jaworzynki.

Tomasz Wawak

Podziel się swoją opinią lub może chcesz coś dodać do dyskusji?

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.